Razem zadbajmy o klimat dla pokoleń

Ekstremalne zjawiska pogodowe - takie jak fale upałów, ulewne deszcze, gwałtowne burze czy huraganowe wiatry - powodują straty i zniszczenia, stanowiąc zagrożenia dla naszego życia i zdrowia. Zmiana klimatu to już nie tylko zapowiedzi naukowców. Jej negatywne skutki dzieją się na naszych oczach.

- Działań, które mogą ochronić klimat i środowisko, jest dziś wiele. Coraz częściej wybieramy w naszych domach instalacje OZE, gromadzimy wodę deszczową, sortujemy odpady oraz rezygnujemy z plastiku i jednorazowych opakowań, a przy tym stawiamy na produkty pochodzące od lokalnych rolników. Dziś każdy z nas może podjąć działania aby zatroszczyć się o klimat dla nas, ale i przyszłych pokoleń – mówi Józef Gawron, Wicemarszałek Województwa Małopolskiego.

Pierwszym i najważniejszym krokiem do zatroszczenia się o klimat jest zainstalowanie w domu odnawialnego źródła energii. Na takie inwestycje można uzyskać dofinansowanie z wielu programów rządowych (najpopularniejsze to: „Mój Prąd”, „Moje ciepło”, „Czyste Powietrze”, „Agroenergia” i „Energia Plus”) lub regionalnych.

Od wielu lat mieszkańcy Małopolski z powodzeniem korzystają z instalacji fotowoltaicznych. Warto zainwestować w magazyn energii, który umożliwi korzystanie z wyprodukowanego prądu np. w nocy. Na jego zakup i montaż także można uzyskać dotację, np. z programu „Mój Prąd”.

Powodzeniem cieszą się również kolektory słoneczne. Dużą popularność, zarówno w domach mieszkalnych, jak i obiektach przemysłowych, notują także instalacje pomp ciepła. Połączenie pompy ciepła z instalacją fotowoltaiczną to dziś niewątpliwie najlepsze rozwiązanie.

W doborze odpowiedniego OZE i znalezieniu programu dotacyjnego pomogą doradcy ds. klimatu i środowiska zatrudnieni w małopolskich powiatach w ramach programu LIFE-IP EKOMAŁOPOLSKA oraz ekodoradcy w gminach. Warto również skorzystać z punktów informacyjno-konsultacyjnych programu Czyste Powietrze.

Podstawą działań dla klimatu i środowiska jest termomodernizacja budynku. Nieocieplone budynki są narażone na bardzo szybkie wychładzanie się, a ich zapotrzebowanie na energię cieplną jest znacznie wyższe. To z kolei skutkuje wzrostem rachunków za ogrzewanie. Dlatego należy zadbać o kompleksowe docieplenie ścian, stropów podłóg, uszczelnienie okien i drzwi oraz modernizację lub wymianę urządzenia grzewczego. Programowi Czyste Powietrze pozwoli znacznie zredukować wydatki.

Osobne zagadnienie stanowi temperatura w domu. Przykręcenie grzejnika o 1 stopień pozwala zaoszczędzić nawet 6-7 proc. energii zużytej do ogrzania mieszkania. Można rozwiązać tę kwestię systemowo, montując termostaty lub sterowniki, albo po prostu obniżyć moc ogrzewania.

Pozostawianie świateł w nieużywanych pomieszczeniach, włączanie telewizora, choć w rzeczywistości nikt go nie ogląda, nieprzemyślane użytkowanie sprzętów AGD - o przykłady popularnych złych nawyków. Tylko wyłączanie lamp i urządzeń, z których nie korzystamy w danej chwili, pozwala zaoszczędzić nawet kilkaset złotych rocznie. Zamontowanie energooszczędnych żarówek oraz wybór lodówki, pralki czy piekarnika o wysokiej klasie energetycznej to kolejny zysk dla budżetu domowego.

Równie ważne jak oszczędzanie energii jest oszczędzanie wody. Podczas ciepłych miesięcy warto gromadzić deszczówkę. Najprostszym sposobem jest zbieranie jej np. do beczki lub specjalnego zbiornika przeznaczonego do tego celu. Dofinansowanie do montażu takich rozwiązań jest możliwe z programu Moja Woda.

Komunikacja zbiorowa i sieć ścieżek rowerowych rozwijają się w Małopolsce z roku na rok – coraz łatwiej możemy organizować sobie życie, zostawiając samochód w domu.

Badania dowodzą, że rezygnując z korzystania z samochodu tylko przez 1 dzień, w ciągu roku każdy z nas może zaoszczędzić prawie 180 kilogramów emisji CO2!

Z punktu widzenia klimatu najlepszym środkiem transportu jest rower, pozwalający na ominięcie miejskich korków, większą elastyczność przejazdu, korzyści dla zdrowia i oszczędność dla portfela. Jeśli jednak nie można z niego skorzystać, warto wybrać transport publiczny. A gdy nie ma innego rozwiązania, niż samochód, postarajmy się, by nie korzystała z niego jedna osoba. Dobrym rozwiązaniem są wspólne sąsiedzkie dojazdy do pracy, szkoły czy przedszkola.

Zepsuło się, więc kupię nowe. To już niemodne, również kupię nowe. Konsumpcjonizm i nadprodukcja to społeczne nawyki, które sprawiają że mamy coraz więcej rzeczy, jakich niekoniecznie potrzebujemy Rosną składowiska odpadów, a przy tym emisje kolejnych setek ton gazów cieplarnianych. Aby temu zaradzić, nie trzeba nowatorskich pomysłów, wystarczy zamiast kupować kolejne rzeczy, naprawić te które już mamy. Zanim pójdziemy na zakupy – przeanalizujmy potrzeby, wybierajmy rzeczy dobrej jakości, które posłużą dłużej. W przypadku sprzętów i domowych akcesoriów zwróćmy uwagę , by miały wymienne części.

A jeśli domowe sprzęty, ubrania, zabawki nie są już potrzebne, powinny dostać drugie życie. Może to być znalezienie dla nich nowego zastosowania lub przekazanie osobom, które zrobią z nich użytek. Równie ważne jest niemarnowanie jedzenia, wykorzystywanie w kuchni wszystkich produktów.

Nie ma lepszego sojusznika w walce ze zmianą klimatu, niż drzewa. Jedno dorosłe drzewo potrafi znacząco zmniejszyć temperaturę otoczenia. Zdrowe drzewo pochłania rocznie nawet 6-7 kg CO2 i produkuje ok. 120 kg tlenu (czyli prawie tyle, ile potrzebuje dorosły człowiek).

Zamieńmy chodniki na trawniki. Każdy pozbawiony betonu kawałek ulicy lub podwórza nie tylko zmniejszy otaczającą go wyspę ciepła, ale także pomoże gromadzić wodę. Nie kośmy zbyt krótko trawników wokół domu. Wystrzyżona trawa nie wyprodukuje tlenu, nie zatrzyma wody i szybciej uschnie, a wokół podniesie się kurz i pył.

Zastanawiasz się czy możesz dołożyć swoja cegiełkę w walce o lepszy klimat? Działajmy wspólnie i konsekwentnie, bo przecież tylko razem możemy zadbać o dobry klimat dla pokoleń.

Więcej sposobów jak przeciwdziałać zmianie klimatu i adaptacji do niej można znaleźć na stronie internetowej: klimat.ekomalopolska.pl oraz profilach społecznościowych „Ekomałopolska dla Klimatu”.

Kampania Województwa Małopolskiego realizowana w ramach projektu LIFE-IP EKOMALOPOLSKA (LIFE-IP EKOMALOPOLSKA /LIFE19 IPC/PL/000005), dofinansowanego ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz NFOŚiGW.

Powiat Olkuski realizuje Projekt zintegrowany LIFE IP EKOMAŁOPOLSKA „Wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii dla województwa małopolskiego”
LIFE-IP EKOMALOPOLSKA / LIFE19 IPC/PL/000005 finansowany ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej