Olkusz. Są dwa miliony złotych na podziemne muzeum

W podziemiach olkuskiego ratusza powstanie unikatowe muzeum. Znajdą się w nim sale tematyczne, odnoszące się do historii górnictwa srebra i ołowiu oraz słynnych olkuskich astronomów. Dzięki nowoczesnemu obiektowi mieszkańcy i turyści będą mogli odbyć podróż w czasie i poznać bogatą historię miasta.

Mury w dobrym stanie
Odsłonięte podczas prac rewitalizacyjnych piwnice, w których mieścić się będzie muzeum, pochodzą z przełomu XIV i XV wieku. Stojący na środku rynku ratusz był symbolem dużego znaczenia miasta w skali regionu i Europy. Obradowała w nim rada miejska, mieściły się tam m. in. kancelaria, skarbiec, więzienie. Prowadzony był też wyszynk piwa, gdzie spożywano m.in. świdnickie trunki, będące konkurencją dla piw lokalnych. Budynek został rozebrany 200 lat temu, a piwnice przysypane ziemią w latach 30. XIX w.

Udało się je odkryć na nowo podczas rewitalizacji rynku. Ku zdziwieniu historyków i archeologów, zachowały się w doskonałym stanie. Piwnice, do których wejście znajduje się na rynku tuż obok sceny, składają się z kilku pomieszczeń i są w nich m.in. pozostałości po wieży ciśnień wykonanej z czerwonej cegły i elementy pieca hypokaustycznego, który ogrzewał budynek za pomocą ciepłego powietrza. W sali, która była zapewne zapleczem szynku, znajdują się fragmenty oryginalnej posadzki i ciekawe sklepienia.

Żeby wyeksponować piwnice po zewnętrznej stronie pod ziemią dobudowano dookoła korytarz, który w przyszłości zostanie wykorzystany do celów muzealnych.

Nowoczesne technologie
Multimedialna ekspozycja ma zostać zrealizowana z wykorzystaniem najnowocześniejszych technologii. - Przybliżone zostanie życie codzienne mieszkańców, system władzy miejskiej oraz funkcjonowanie prawa magdeburskiego - informuje Agnieszka Kaczmarczyk z Wydziału Urbanistyki i Ochrony Zabytków olkuskiego urzędu.

W obrębie dawnej wieży ciśnień planowane są projekcje filmowe, w tym tzw. sferyczna, która przeniesie widza w świat astronomii i astrologii, a w pomieszczeniach dawnego aresztu będzie można zapoznać się z prawami sądowniczymi w czasach średniowiecznych i wczesnonowożytnych.

W muzeum wyeksponowane zostaną także zabytki, które odkryto podczas rewitalizacji rynku. - Postaramy się też pozyskać rozproszone po archiwach całej Polski materiały związane z historią miasta i udostępnić je - dodaje.

Chętni do zwiedzania już są
Podziemia ratusza, mimo że nie są jeszcze dostępne do indywidualnego zwiedzania, cieszą się ogromnym zainteresowaniem wśród mieszkańców i przyjezdnych. Pierwsi olkuszanie zeszli do nich we wrześniu 2013 r. podczas uroczystego otwarcia rynku po przebudowie. Urzędnicy rozdali wtedy 635 wejściówek. Chętnych było dużo więcej. Magistrat postanowił więc kilka razy do roku organizować akcje zwiedzania. Dwa tygodnie temu, podczas Święta Srebra, podziemia obejrzało pół tysiąca osób, a wejściówki rozeszły się w ciągu godziny.

Planowany koszt inwestycji to niecałe 5 mln zł, z czego 2 mln zł zostanie dofinansowane ze środków unijnych. Gmina ubiega się też o pieniądze w ramach projektu „Rewitalizacja kwartału królewskiego w Olkuszu oraz utworzenie multimedialnej trasy turystycznej w podziemiach ratusza”, które wydano by m.in. na niszczejący budynek dawnego starostwa. Projekt przeszedł pozytywnie weryfikację i znajduje się na drugim miejscu listy rezerwowej, więc szanse na pieniądze są.

Dawne starostwo
Budynek dawnego starostwa wchodzi w skład tzw. kwartału królewskiego. Gmach od lat niszczeje i to ostatni dzwonek, żeby go uratować. A jest o co walczyć, bo obiekt jest imponującym dziełem architektury klasycystycznej, zbudowanym na średniowiecznych murach. W budynku jest do wykonania ogrom pracy. Konieczna jest przebudowa całej klatki schodowej, która nie spełnia wymaganych dziś parametrów. Na parterze i pierwszym piętrze mają znaleźć się restauracja z pomieszczeniem bankietowym i lokale o charakterze komercyjnym, np. sklepiki z pamiątkami. Restauracja będzie miała wyjście na dziedziniec, gdzie urządzony zostanie klimatyczny ogródek.

W budynku swoją działalność będą prowadzić: Centrum Wspomagania Organizacji Pozarządowych, Centrum Wolontariatu i Centrum Wspierania Aktywności Obywatelskiej. Poddasze przeznaczone zostanie na pokoje hotelowe, a piwnice na muzeum. Obiekt ma był otwarty dla mieszkańców, żeby mogli go cały czas zwiedzać. Z szacunkowych wyliczeń wynika, że gruntowna modernizacja obiektu może kosztować nawet 20 mln zł, z czego dofinansowanie może wynieść 8 mln zł.