Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Olkusz i okolice warte obejrzenia

Tomasz Szymczyk
W Olkuszu zachował się średniowieczny układ urbanistyczny.
W Olkuszu zachował się średniowieczny układ urbanistyczny. fot. Tomasz Szymczyk.
To tutaj można zobaczyć ruiny średniowiecznych zamków, poznać staropolską kuchnię i zapoznać się z życiem mieszkańców Czarnego Lądu. Ziemia olkuska zaprasza turystów na krótką weekendową wycieczkę - pisze Tomasz Szymczyk.

Zima powoli ustępuje, a słońce coraz śmielej wprasza się do naszych mieszkań. Coraz dłuższy dzień to znakomita okazja na krótką wycieczkę dla całej rodziny. Dziś polecamy ziemię olkuską.

Przez Olkusz wiele osób na pewno przejeżdżało w drodze do Krakowa, ale mało kto zdecydował się na krótki postój w tym urokliwym miasteczku. Położone na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej miasto już w średniowieczu leżało na ważnym trakcie handlowym z Krakowa do Wrocławia. Już wtedy w okolicy zaczęło rozwijać się górnictwo. Do dziś Olkusz jest ośrodkiem wydobycia rud cynku i ołowiu. Nie sposób nie wspomnieć również o atrakcjach turystycznych miasteczka, które cieszy się coraz większym zainteresowaniem wycieczkowiczów.

Po pierwsze ruiny

Ziemia olkuska to część Jury. Nic dziwnego, że można spotkać tu ruiny zamków znajdujące się na Szlaku Orlich Gniazd. Tuż za Olkuszem, przy drodze w kierunku Wolbromia położona jest dawna warownia w Rabsztynie. Zamek był znany już w XIV w. Spalony w czasie potopu szwedzkiego nigdy nie powrócił do dawnej świetności. Trwają jednak prace nad jego rekonstrukcją. Co roku w lipcu odbywają się tutaj turnieje rycerskie. Zamek położony jest na wzniesieniu. Krótka wspinaczka młodszym wycieczkowiczom może dostarczyć sporo frajdy, na wszystkich na górze czeka malowniczy o każdej porze roku widok na okoliczne jurajskie pagórki i skałki.

Po drugie średniowieczny rynek

W samym Olkuszu zachował się tradycyjny, średniowieczny układ urbanistyczny. Warto zajrzeć do oryginalnej XIV-wiecznej baszty, w której dziś funkcjonuje kawiarnia. Przy rynku nie można nie zauważyć okazałej bryły gotyckiej kolegiaty pw. św. Andrzeja Apostoła. Kościół szczyci się jednymi z najstarszych w Europie organami zbudowanymi około 1620 roku. W lipcu odbywa się tutaj Letni Festiwal Organowy, a w październiku Międzynarodowe Olkuskie Dni Muzyki Organowej i Kameralnej.

Po trzecie... Afryka

Chyba mało kto spodziewałby się, że to właśnie w Olkuszu można zaznajomić się z... kulturą ludów Afryki. To właśnie tu działa Muzeum Afrykanistyczne, powstałe dzięki eksponatom, które podarował mieszkający przez kilkadziesiąt lat w Afryce Bogdan Szczygieł, olkuski lekarz i pisarz. Zapoznać można się tutaj z kulturą, sztuką i życiem codziennym plemion Afryki Zachodniej. Są tu m.in. biżuteria, broń, stroje, maski, instrumenty muzyczne i sprzęty używane na co dzień. Ciekawie prezentuje się zbiór tradycyjnych fryzur, noszonych przez mieszkańców Czarnego Lądu. Zbiory są sukcesywnie uzupełniane.

To nie jedyne olkuskie muzeum. Jest tu także Muzeum Twórczości Władysława Wołkowskiego. Artysta tworzył m.in. w wiklinie i bambusie. Jego prace to nie tylko sztuka użytkowa jak krzesła czy stoły, ale również wyroby artystyczne. Warto zajrzeć również do Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej. Prezentowana jest tu wystawa dawnego sprzętu strażackiego, zarówno sikawek konnych, jak i samochodów. Są też hełmy i mundury strażackie.

Po czwarte kuchnia po staropolsku

Równie urokliwym, choć już mniejszym miastem jest położony nad Białą Przemszą Sławków. Również tutaj zachował się stary układ urbanistyczny z ratuszem na rynku. W czasie spaceru trudno nie natknąć się na domy z podcieniami, ruiny zamku, starą studnię czy ciąg zabytkowych tzw. Stodół Sławkowskich. Przy rynku uwagę turystów zwraca karczma - popularna Austeria - charakteryzująca się gontowym dachem oraz podcieniami podpieranymi przez sześć kolumn. Tak naprawdę nie wiadomo, kiedy powstała, ale ucztował tu już król August Mocny. Tradycyjna staropolska, a później żydowska karczma działała tu do 1939 r. Po wojnie urządzono w niej muzeum, a od początku lat 90. znów można nasycić swój żołądek specjałami staropolskiej kuchni.


Kilka ciekawostek

Jeszcze niedawno Olkusz leżał w województwie katowickim (dziś w woj. małopolskim). Po tej przyna- leżności do dziś został mu... numer kierunkowy 32.

Niewielu wie, że Kopiec Kościuszki można zobaczyć nie tylko w Krakowie, ale również w Olkuszu. Pierwotny został zniszczony przez władze carskie, ponownie usypano go w 1917 r.

W czasie powstania styczniowego ziemia olkuska była obszarem walk oddziału pod dowództwem włoskiego pułkownika Francesco Nullo, który zginął w bitwie pod Krzykawką. Jest pochowany na olkuskim cmentarzu.

W Olkuszu urodzili się m.in. członek wrocławskiego kabaretu Elita Jerzy Skoczylas, nieżyjąca już znakomita artystka krakowskiej Piwnicy pod Baranami Halina Wyrodek, znany z Zagłębia Sosnowiec i Wisły Kraków piłkarz Tomasz Kulawik, wokalista popularnego przed kilkoma laty zespołu LO 27 Maciej Molęda oraz... dyrektor Radia Maryja, ojciec Tadeusz Rydzyk.

Zarówno do Olkusza, jak i Sławkowa z Katowic najlepiej jechać drogą krajową nr 94 (dawna "czwórka" w kierunku Krakowa) przez Sosnowiec i Dąbrowę Górniczą. Sławków omija dziś obwodnica, w Olkuszu, aby dostać się w okolice rynku, należy skręcić w prawo. I w Olkuszu, i w Sławkowie zatrzymują się również pociągi osobowe kursujące z Katowic w kierunku Tunelu, Sędziszowa i Kielc.

Przez Olkusz biegnie z Ukrainy do Sławkowa szerokotorowa Linia Hutniczo-Siarkowa. W latach 90. kursowały po niej pociągi pasażerskie relacji Olkusz-Moskwa i Olkusz-Magnitogorsk.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Filip Chajzer o MBTM

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na czestochowa.naszemiasto.pl Nasze Miasto